ایزو چیست ؟ 

سازمان بین المللی استاندارد (ISO) چیست؟
(ISO) چیست؟
(ISO) که مقر آن در ژنو می باشد, یک سازمان غیر دولتی بین المللی است که در 24 فوریه سال 1947 تاسیس یافت. این سازمان متشکل از موسسه های ملی استاندارد کردن 130 کشور بزرگ و کوچک, صنعتی و در حال توسعه از کلیه مناطق دنیا می باشد. وظیفه اصلی (ISO) توسعه استاندارد کردن و فعالیت های مرتبط در جهان با نگرشی تسهیل کننده نسبت به تبادلات بین المللی کالاها و خدمات, بهبود همکاری در محدوده علمی, فنی, اطلاعاتی و فعالیت های اقتصادی و حمایت از تولید کننده و مصرف کننده می باشد. سازمان بین المللی استاندارد (ISO) تدوین استانداردهای فنی و اختیاری را بر عهده دارد. این استانداردها تقریباً شامل کلیه موارد مربوط به تکنولوژی می گردد و نیز کمک به ساخت و عرضه کالاها و خدمات موثرتر, ایمن تر و بهداشتی تر می نماید. استانداردهای (ISO) تجارت و بازرگانی بین کشورها را آسان تر و صحیح تر می کند و به طور کلی از مصرف کنندگان کالاها و خدمات حمایت کرده و زندگی آنها را سهل تر می نماید. به عبارت دیگر اقدامات (ISO) که منتج به موافقت نامه های بین المللی گشته, نهایتا به صورت استانداردهای بین المللی چاپ می شود.
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) از اعضای خود تشکیل شده است و سازمان های عضو (اعضای اصلی یا Member baby) نمایندگان مراجع استاندارد کردن در کشورهای متبوع خود می باشند, بنابراین فقط یک سازمان می تواند به عنوان نماینده از هر کشور عضویت یابد.
از اعضای دیگر سازمان بین المللی استاندارد (ISO) عضو مکاتبه ای (Correspondent Member) می باشد که معمولا سازمانی از یک کشور است که تا به حال فعالیتی در ارتباط با استاندارد کردن و تدوین استاندارد نداشته است. این سازمان صرفاً در مواردی که ذی نفع است اطلاعاتی کسب می نماید و در فعالیت های فنی مشارکتی ندارد.

عضو دیگر (ISO) عضو مشترک (Subscriber Member) است که کشورهایی که دارای اقتصادی خرد می باشند می توانند این عضویت را داشته باشند.
سازمان بین المللی استاندارد تا پایان ژانویه 2001 دارای 138 عضو شامل 91 عضو اصلی, 36 عضو مکاتبه ای و 11 عضو مشترک بوده است. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی آن بوده و در تدوین استانداردهای بین المللی مشارکت دارد.

کلمه (ISO) از چه مشتق شده است؟
تصور می شود که کلمه (ISO) مخفف International Organization for Standardization است, در حالی که مخفف عبارت فوق می بایست به صورت (IOS) باشد. (ISO) در اصل از کلمه یونانی (isos) مشتق شده و به معنی (برابر) و ریشه پیشوند (iso) در انگلیسی است.
از ((برابر)) تا ((استاندارد)) علت انتخاب کلمه (ISO)به عنوان نام یک سازمان بین المللی به سهولت دانسته می شود. سازمان بین المللی استاندارد, در صورت توجه به زبان کشورهای عضو, در انگلیسی به صورت (IOS) و در فرانسه به صورت (OIN) در می آید ولی به طور کلی بدون در نظر گرفتن زبان کشور خاص, نام سازمان بین المللی استاندارد به صورت (ISO) خلاصه می شود.

استانداردها چه اهمیت و کاربردی دارند؟
با دقت بر بسته بندی کالای خریداری شده ممکن است علامت یا علایمی مانند آرم استاندارد ایران، CE، ISO 9001:2000، ISO 14001:2004، OHSAS 18000، HACCP یا … را مشاهده کنید.

هرکدام از این علایم نشان دهنده پیامی هستند، مثلا HACCP فقط بر روی محصولات غذایی مشاهده می شود ونشان دهنده سلامتی ایمن بودن مواد غذایی است که در خط تولید آن نقاط بحرانی شناسایی و کنترل می شوند. ISO 9001:2000 یعنی سازمان تولید کننده آن محصول از نظام کیفیت خاصی برخوردار است. CE مجوز ورد کالا به بازار اروپا و GS مجوز ورود کالا به بازار آلمان است. ISO 14001 و OHSAS به ترتیب بیانگر نظام مدیریت زیست محیطی و ایمنی و بهداشت شغلی هستند. به عبارت دیگر علایم استاندارد اجباری ایران، CE و CS جزو استانداردهای محصول و استانداردهای ISO14001 & OHSAS18001 جزو استانداردهای مدیریتی محسوب می شوند. معمولا گفته می شود صنعت کشور ما 10 تا 30 سال از آخرین تکنولوژی عقب تر است، اما خوشبختانه در صنعت استانداردهای مدیریتی مانند ایزو اینگونه نیست و به محض تدوین استانداردی جدید، متخصصان ما نسبت به ترجمه و انتشار آنها اقدام می کنند. استانداردهای ISO 22000:2005 مربوط به زنجیره صنایع غذایی و ISO 27001:2005 مرتبط با نظام مدیریت امنیت اطلاعات نمونه هایی از این استانداردها می باشند که به تازگی از تدوین نسخه اصلی آنها می گذرد.

مزایای اخذ ایزو

1.        تمرکز بر روی مشتری :
سازمان‌ها متکی به مشتریان هستند، بنابراین:
باید نیازهای مشتری را درک کنند.
باید الزامات مشتری را برآورده سازند.
باید از توقعات مشتری پیشی بگیرند.

2. فراهم نمودن رهبری :
سازمان‌ها متکی بر رهبران هستند، بنابراین:
رهبران باید یک هدفی یگانه در سازمان ایجاد کنند و مسیری که سازمان باید بپیماید را مشخص می‌کنند.
رهبران باید محیطی ایجاد کنند که افراد را برای دستیابی به اهداف سازمان، تشویق کند.

3. درگیر کردن افراد :
سازمان‌ها متکی به افراد هستند، بنابراین:
سازمان‌ها باید درگیر شدن افراد با اهداف را در تمام سطوح تشویق کنند.
سازمان‌ها باید به افراد در استفاده و توسعه از توانایی‌های خود یاری برسانند.

4. استفاده از رویکرد فرآیندگرا :
سازمان‌ها با استفاده از رویکرد فرآیندگرا کاراتر و بهره‌ورتر خواهند بود. بنابراین:
سازمان‌ها باید از رویکردی فرآیندگرا برای مدیریت فعالیت‌ها و منابع مرتبط با آنها استفاده کنند.

5. اتخاذ یک رویکرد سیستمی :
سازمان‌ها با استفاده از رویکرد سیستمی کاراتر و بهره‌ورتر خواهند بود. بنابراین:
سازمان‌ها باید فرآیندهای دارای اثر متقابل تعریف نموده و با آنها مانند یک سیستم برخورد کنند.
سازمان‌ها باید از یک رویکرد سیستمی برای مدیریت فرآیندهای دارای اثر متقابل استفاده کنند.

6. تشویق بهبود مستمر :
سازمان‌ها زمانی که به صورت مستمر در جهت بهبود تلاش می‌کنند، کاراتر و بهره‌ورتر خواهند بود. بنابراین:
سازمان‌ها باید تعهد پایداری در جهت بهبود مستمر عملکرد کلی خود داشته باشند.

7. تشخیص حقایق قبل از تصمیم‌گیری :
سازمان‌ها زمانی که تصمیمات خود را براساس حقایق اتخاذ می‌کنند، عملکرد بهتری دارند. بنابراین:
سازمان‌ها باید تصمیمات خود را بر اساس تحلیل اطلاعات و داده‌های واقعی اتخاذ کنند.

8. با تامین‌کنندگان خود کار کنید :
سازمان‌ها برای ارزش‌افرینی به تامین‌کنندگان خود متکی هستند. بنابراین:
سازمان‌ها باید رابطه متقابل و سودمندی با تامین‌کنندگان خود داشته باشند.

چه کسی سود می برد؟
سازمانها برای حفظ موقعیت بازار ملی و بین المللی خود، می بایست با هدف تولید محصول و ارائه خدمات وهمچنین استفاده از فرآیندهای با کیفیت، در بازار رقابت برای بهبود گام بردارند.از این رو برای نیل به این مهم، استفاده از سیستمی مشخص که در عرصه بین المللی بارها مورد استفاده قرار گرفته باشد، توصیه می شود.


چه چیزی بدست می آید؟

• تحقق یافتن اهداف سازمان
• وضوح و شفافیت فرآیندهای داخلی سازمان و استفاده بهینه از موقعیتها
• جلوگیری و پیشگیرانه عمل نمودن به جای اصلاح خطاها
• بهبود فعالیتها و ارتقاء کارآیی سازمان از بروز عدم انطباق
• رضایت کارکنان و مشتریان
• صرفه جویی در هزینه و زمان
• بهبود مستمر

مزایای ثبت سیستم مدیریت برای سازمانها

شرکتها و سازمانها صرفنظر از نوع و اندازه و میزان سود آوری علاقمندی زیادی برای ثبت سیستمهای مدیریتی همچون ISO 9001, ISO 14001, OHSAS 18001 دارند، زیرا باید نیازهای بازار، رضایت مشتری یا نیازمندیهای قانونی و تجاری را پوشش دهند. اجرای سیستماتیک و موفق این استانداردها با هدف ارتقاء بهره وری و کاهش هزینه موجب می شود سازمانها از قابلیت رقابتی بالا برخوردار گردند و به سود آوری برسند.

علل اساسی علاقمندی سازمانها برای دریافت گواهینامه های استاندارد بین المللی ISO عبارتست از:

• بهبود فرآیند های سازمانی

• تولید محصول با کیفیت بهتر

• کمک به بازاریابی و فروش بیشتر محصول و ایجاد تقاضا

• حصول اطمینان ازبرآورده سازی نیازها و انتظارات مشتریان

آمار ها نشان میدهد از مزایای استقرار و ثبت سیستمهای مدیریت کیفیت در شرکتها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

83%  بهبود کنترل مدیریت گزارش

70%  بهبود واقعی در ارائه خدمات به مشتریان

64%  موفقیت در انعقاد قرارداد فروش و ارائه خدمات

48% افزایش سهم بازار

تعداد زیادی از شرکتها و موسسات دولتی از تامین کنندگان خود درخواست ثبت سیستم مدیریتی همچون ISO 9001, ISO 14001, OHSAS 18001 جهت رعایت حداقل شرایط شرکت در مناقصات و انعقاد قرارداد را دارند. این موضوع بخصوص برای موسسات و شرکتهایی که تمایل به همکاری با اتحادیه اروپا و کشورهای عضو تجارت جهانی را دارند از اهمیت خاصی برخوردار است. به نحوی که شرط مهم و اساسی در انعقاد قرارداد تامین کننده، ثبت سیستم مدیریتی می باشد. در حال حاضر در بین صنایع مختلف در داخل کشور ثبت گواهینامه های ISO به عنوان یک نیازمندی بدیهی جهت حفظ توانایی رقابت و کیفیت محصول و رعایت قوانین و مقررات دولتی به شمار می آید.